Fn tuşu veya F kilidi olan tuşlar, klavyedeki birçok tuş için iki komut seti sağlar. Fn tuşunun konumu, bazı bilgisayarlarda değişkenlik göstermekle birlikte genelde aşağıdaki görselde görülen yerdedir. Genelde üzerinde kilit simgesi bulunan Fn tuşu, klavyenin sol üst köşesindeki ESC tuşunun altında da bulunabilir.
Fn Tuşu Nedir?
Fn tuşu, genellikle ayrı yerlerdeki tuşları birleştirmek için kullanılan bir değiştirici tuştur. Fn tuşu ile F1 ve F12 arasındaki tuşlara basarak bu tuşlarla ilgili ek fonksiyonları etkinleştirebilirsiniz. Aşağıda, Fn kombinasyonlu klavyelerde bulunan en yaygın işlevlerden bazılarını göreceksiniz:
- Ekran parlaklık seviyesini ayarlayabilirsiniz.
- Pencereler arasında geçiş yapabilirsiniz.
- Sistem sesini arttırabilir, azaltabilir veya tamamen kapatabilirsiniz.
- Videoları oynatabilir, duraklatabilir, ileri veya geri sarabilirsiniz.
- Dizüstü bilgisayarda bekleme modunu etkinleştirebilir, bilgisayarınızı uyku moduna alabilirsiniz.
- Ekranınızı açıp kapatabilmenizi sağlar.
Windows 10 ve 11’de Fn tuş kapatma ve açma işlevini iki şekilde yapabilirsiniz. İlki klavye üzerinden, diğeri ise BIOS/UEFI ayarlarından yapılabilir.
Fn Tuşu Neden Bazı Klavyelerde Bulunur?
Fn tuşu, özellikle dizüstü bilgisayarlar gibi mobil cihazlarda kullanılan klavyelerde bulunur. Bu tuş, diğer klavye tuşlarının işlevlerini değiştirmek veya özelleştirmek için kullanılır. Örneğin Fn tuşu, ses seviyesini ayarlama, ekran parlaklığını arttırma veya azaltma, klavyenin ışıklandırmasını kontrol etme, kablosuz ağ geçişlerini yapma gibi özellikleri kullanmak için kullanılabilir.
Fn tuşu, mobil cihazlarda da bulunur. Çünkü bu cihazlar, klavyelerinde tüm özellikler için ayrı tuşlar bulundurmak yerine daha küçük ve taşınabilir klavyeler tasarlamak için sınırlı sayıda tuş kullanırlar. Bu nedenle birçok işlevin aynı tuş üzerinde yer alması gerekmektedir. Fn tuşu da bu işlevlerin kullanılması için diğer tuşlarla birleştirilerek kullanıcıya daha fazla seçenek sunar.
Fn Tuşu Klavyenin Neresinde?
Fn tuşunun klavyedeki yeri, bilgisayarınızın modeline göre değişkenlik gösterebilir. Apple ve Windows bilgisayarlardaki Fn tuşu genellikle klavyenin sol alt köşesinde Ctrl tuşunun yanındadır.
Bununla birlikte Chromebook’larda bu tuş olmayabilir. Yine de bazı üreticiler bu tuşu klavyeye entegre edebiliyorlar ve genelde boşluk (space) tuşunun yakınında bulunur.
Macbook bilgisayarlarda ise genel olarak klavyenin sol alt köşesinde bulunur. Üzerinde dünyaya benzeyen bir sembol yer alır. Bazı Apple ürünlerinde ise silme tuşunun yanında yer alabilir.
Son olarak klavyenizde hiçbir şekilde Fn tuşu da olmayabilir. Böyle bir durumda, üzerinde Fn tuşunun bulunduğu yeni bir klavyeyi kullanmayı deneyebilirsiniz.
Fn Tuşu Nasıl Kullanılır?
Fn tuşu, klavyede bulunan özel bir tuştur ve diğer tuşlarla birlikte kullanılarak çeşitli işlevleri gerçekleştirmenize olanak tanır. Bu tuşun kullanımı, klavye modeline ve markasına bağlı olarak farklılık gösterebilir. Ancak genel olarak, FN tuşunun kullanımı şu şekilde olur:
- İlk olarak yapmak istediğiniz işlevin hangi tuşa atanmış olduğunu bulmanız gerekiyor. Örneğin ekran parlaklığını arttırmak veya azaltmak için genellikle F5 ve F6 tuşlarına atanmıştır.
- Daha sonra Fn tuşunu basılı tutarak, ilgili tuşa basın. Örneğin ekran parlaklığını azaltmak istiyorsanız, Fn tuşunu basılı tutun ve ardından F5 tuşuna basın.
- İşlev, tuşa bastığınızda gerçekleştirilecektir.
Fn tuşunun işlevleri klavyeden klavyeye değişebilir. Bu sebeple klavyenizin kullanım kılavuzuna veya üreticinin web sitesindeki belgelerine ulaşarak Fn tuşunu kullanmanın özelliklerini tam olarak anlayabilirsiniz.
Sonuç olarak Fn tuşu, diğer klavye tuşları ile birlikte kullanılarak çeşitli işlevleri gerçekleştirmenize olanak tanır. İşlevler, tuşlara atanmış olan özel tuş kombinasyonlarına bağlı olarak değişebilir.
Fn Tuş Ayarları Nasıl Değiştirilir?
Dell dizüstü bilgisayarınızda Windows 10 veya 8 çalıştırıyorsanız, Fn tuşu ayarlarını doğrudan Windows Ayarları üzerinden değiştirebilirsiniz.
- Adım 1: Denetim Masası > Donanım ve Ses > Windows Hareketlilik Merkezi sıralamasını izleyin.
- Adım 2: Yeni pencerede, Fn tuşu sırası bölümünü bulun ve bağlam menüsünü genişletin.
- Adım 3: Temel işlevler için F tuşlarını seçmek isterseniz, Fonksiyonel tuşu seçin. F tuşlarını genellikle Fn tuşuna basmayı gerektiren işlevleri gerçekleştirmek için kullanmak isterseniz, Multimedya tuşunu seçin.
Fn Tuşu Ne İşe Yarar?
Fn tuşunu kapatmadan önce ne işe yaradığını öğrenmek isteyebilirsiniz. Aşağıda bununla ilgili birkaç örnek göreceksiniz:
Parlaklığı, ses seviyesini ve diğer ayarları kontrol etme:
- Fn + F1 ila F12 tuşlarına basıldığında parlaklık, ses seviyesi, medya oynatma ve diğer sistem ayarları yapılır.
- Her tuş kombinasyonuyla ilişkili belirli işlevler klavyenize ve işletim sisteminize bağlı olarak değişecektir.
Özel özellikleri etkinleştirme:
- Fn tuşu, dizüstü bilgisayarınızdaki Uçak Modu, Wi-Fi, Bluetooth veya dokunmatik yüzey gibi özel özellikleri etkinleştirmek için diğer tuşlarla birlikte kullanılabilir.
- Bu özellikler genellikle tuşların üzerindeki simgelerle gösterilir.
Alternatif karakterlere erişme:
- Bazı klavyelerde Fn tuşu, semboller veya emojiler gibi alternatif karakterlere erişmek için diğer tuşlarla birlikte kullanılabilir.
- Bu işlev yukarıda bahsedilen diğer işlevlere göre daha az yaygındır.
Fn Tuşu Kapatma Yöntemleri
Klavye ile Fn Tuşu Kapatma | Windows
Windows 11/10 bilgisayarlarda Fn tuşunu kapatmanın ve açmanın en kestirme yolu, klavyenin kendisinden faydalanmaktır. Klavyenizde Fn tuşunun nerede olduğunu yukarıdaki görselde aktarmıştık. Bu tuşu kapatmak için Fn ve Num Lock (genelde klavyenin sağında bulunan rakamların sol üst köşesinde bulunur) tuşlarına birlikte basın. Bunu yaptığınızda Fn tuşunun tüm kombinasyonlarını devre dışı bırakmış olursunuz.
Fn tuş kilidini açmak için klavyede aşağıdaki tuş kombinasyonlarını kullanabilirsiniz:
- Ctrl + Shift + Num Lock
- Sayı
- Fn + Num
- Num + F11
- Fn + F11
BIOS veya UEFI Ayarları ile Fn Tuşu Kapatma | Windows
Fn tuşunu BIOS ayarları üzerinden etkinleştirilebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz. Fn tuşunun devre dışı bıraktığınızda, Fn tuşuna basılması gereken çift kullanımlı tuşları tek kullanımlık olarak değiştirmiş olursunuz. Ancak Fn tuşunu bu yöntemle devre dışı bırakmak için sisteminizin gelişmiş BIOS seçeneklerine sahip olması gerekmektedir.
BIOS ile Fn tuşu kapatma ve açma işlemini şu şekilde yapabilirsiniz:
- İlk olarak BIOS ayarlarınıza gidebilmenizi sağlayacak anahtarı belirleyin. Bu tuşlar dizüstü bilgisayarınıza göre değişir. Dell veya Acer dizüstü bilgisayarlarda Bios Kurulum Yardımcı Programı‘na girmek için F2 tuşunu kullanın. Yine benzer şekilde HP laptoplar için F10’u kullanabilirsiniz.. ASUS dizüstü bilgisayarlar için silme tuşunu, Lenovo için F1 veya F2’yi kullanın.
- Şimdi bilgisayarınızı açın ve sistem açılırken hemen bilgisayarınızdaki BIOS ayarlarını açacak tuşa basın.
- Önyükleme penceresini kaçırırsanız ve dizüstü bilgisayar yüklenmeye devam ederse, bilgisayarınızı kapatın ve yeniden açın.
- Ardından sağ veya sol ok tuşunu kullanarak Sistem Yapılandırma (System Configuration) menüsüne girin.
- Aşağı yönlü ok tuşunu kullanarak Eylem Tuşları Modu (Action Keys Mode) seçeneğini arayın. Buradan Fn tuşunu etkinleştirebilir veya devre dışı bırakabilirsiniz.
Yukarıda bahsedilen yönteme ek olarak UEFI ayarlarından da Fn tuşunu kapatabilir veya kilidini açabilirsiniz. Dolayısıyla BIOS’a giremediğiniz zamanlarda bu yönteme başvurabilirsiniz.
- Başlat menüsünü açıp arama çubuğuna Ayarlar yazın.
- Şimdi Ayarlar’ın üzerine tıklayın ve ekrandaki Güncelleme ve Güvenlik ögesini seçin.
- Ardından sol kısımda bulunan Kurtarma (Recovery) ögesini seçin. Sonrasında Şimdi Yeniden Başlat‘ı (Restart Now) seçin.
- Dizüstü bilgisayarınız yeniden başlatılacak ve ardından UEFI ayarları açılacaktır.
- Açılır ekrandan Sorun giderme seçenekleri > Gelişmiş Seçenekler > UEFI Ayarları (Troubleshoot options > Advanced Options > UEFI Settings) sıralamasını takip edin.
- UEFI ayarlarını değiştirmek için Yeniden Başlat (Restart Now) yazılı kısma tıklayın.
- Dizüstü bilgisayarınız, yeniden başladıktan sonra sizi Fn tuşunu kilitleyebileceğiniz/açabileceğiniz BIOS’a götürecek.
- Dizüstü bilgisayar modelinize bağlı olarak Fn tuşunu Temel, Gelişmiş veya Sistem Yapılandırma (Main, Advanced, System Configuration) seçenekleri altında bulabilirsiniz.
- Son olarak fonksiyon tuşu ayarlarını kilitlemek veya kilidini açmak için Enter’a basın.
Fn Tuşu Kapatma | Mac
Mac bilgisayarlarda Fn tuşunu kullanarak F1~F12 arasındaki tuşların işlevselliğini sağlayabilirsiniz. Bunun için Fn tuşuna basılı tutarak F1~12 arasındaki tuşlardan birine basabilirsiniz. Eğer Fn tuşunu kapatırsanız, bu sefer F tuşlarını Fn tuşuna basmadan kullanabilirsiniz. Mac bilgisayarlarda Fn tuşunu kapatmak için şu adımları izleyin:
- Apple menüsü > Sistem Ayarları sıralamasını takip edin.
- Kenar çubuğundan (sol taraftaki) Klavye‘ni üzerine tıklayın.
- Şimdi sağda bulunan Klavye Kestirmeleri düğmesine tıklayın.
- Tekrar kenar çubuğundan bu sefer İşlev Tuşları‘na tıklayın.
- Ekranda beliren “F1, F2 vb. tuşları standart işlev tuşları olarak kullan” ifadesinin yanındaki kaydırıcıya tıklayıp gri renge döndürün.
Yukarıdaki yöntemleri uyguladığınızda, Fn tuşuna basmadan işlev tuşlarını (F1~ F12) kullanabiliyor olacaksınız. Fn tuşunu kilitlemek, eksik Fn tuşuna basılması durumunda yanlış işlevi etkinleştirmeyle ilgili endişelerinizi ortadan kaldıracaktır. Ancak Fn tuşunu kilitleme/kilidini açma işlemi, klavye veya dizüstü bilgisayar modelinize bağlı olarak değişecektir. İşler umduğunuz gibi gitmezse, dizüstü bilgisayarınızın yapılandırma paneli ayrıntılarına göz atıp ardından internette arama yapıp cihazınızın modelini bularak gerekli bilgilere ulaşabilirsiniz.
Klavye Yazılımı ile Fn Tuşu Kapatma
Bir klavye yazılımı kullanarak FN tuşunu kapatmak için aşağıdaki adımları izlemelisiniz:
- Klavye yazılımını indirin: Klavyenizin üreticisinin web sitesine giderek klavyeyi kontrol etmek için kullanabileceğiniz yazılımı indirin.
- Yazılımı yükleyin: Yazılımı bilgisayarınıza yüklemek için üretici tarafından sağlanan yönergeleri izleyin.
- Yazılımı başlatın: Yazılımı yükledikten sonra başlatıp Fn tuşunun davranışını kontrol etme seçeneğini arayın.
- FN tuşunu devre dışı bırakın: Yazılımda bulunması gereken Fn tuşunu devre dışı bırakma veya kapatma gibi bir seçenek arayın. Bu “Fn Kilidi” veya “Fn Tuş Modu” gibi bir şey olarak da adlandırılabilir. Fn tuşunu devre dışı kalacak şekilde ayarı değiştirin.
- Değişiklikleri kaydedin: Değişiklikleri yaptıktan sonra kaydedip yazılımı kapatın. Artık Fn tuşu devre dışı bırakılmış olmalıdır.
Doğru adımlar dışında kullandığımız terminoloji de klavyenize ve yazılıma göre değişebilir.
Fn Tuşu Çalışmıyor ise Ne Yapabilirim?
Fn tuşu üzerinde istediğiniz düzenlemeleri yapamıyorsanız, aşağıdaki düzeltmelerden faydalanabilirsiniz:
- Fn tuşunun kilitli olup olmadığını kontrol edin.
- Klavye sürücülerini güncelleyin.
- Bilgisayarınızı yeniden başlatın.
- Windows bilgisayarınızdaki hızlı başlatmayı devre dışı bırakın.
- Üçüncü taraf yazılımları devre dışı bırakın.
- Üretici yazılımı güncellemelerini kontrol edin.
- Klavyenizi sıfırlayın.
Laptopta Ters Çalışan Fn Tuşu Nasıl Düzeltilir?
Bazı laptoplarda Fn tuşunun ters çalışması, özellikle marka ve model bazında farklılık gösterebilir. Ancak genellikle bu sorunun çözümü için aşağıdaki adımlar izlenebilir:
- İlk olarak laptopunuzun BIOS ayarlarında Fn tuşunun işlevini değiştirme seçeneği olup olmadığını kontrol edin. Bazı laptop markaları, BIOS ayarları aracılığıyla FN tuşunun işlevini değiştirmenize izin verir. Örneğin Lenovo laptoplarında BIOS ayarlarına girerek “Fn and Ctrl Key Swap” (Fn ve Ctrl Tuş Değiştirme) seçeneğini etkinleştirebilirsiniz.
- Eğer BIOS ayarları aracılığıyla sorunu çözemezseniz, laptopunuzun üreticisinin web sitesinden uygun sürücüleri indirin ve yükleyin. Bazı laptoplar, özellikle de Windows 10 yüklü olanlar, FN tuşu işlevini kontrol etmek için özel sürücülere ihtiyaç duyarlar. Bu sürücüleri yükleyerek, FN tuşunun düzgün çalışması sağlanabilir.
- Laptopunuzun klavye ayarlarını kontrol edin. Windows 10’da “Ayarlar” uygulamasına gidin, ardından “Cihazlar” ve “Klavye” seçeneklerine tıklayın. Burada “Klavye Ayarları” altındaki “Geçiş Tuşları” seçeneğine tıklayarak “Fn anahtarının işlevini değiştir” seçeneğini etkinleştirebilirsiniz.
- Son olarak laptopunuzun marka ve modeline özel olarak tasarlanmış özel yazılımları deneyebilirsiniz. Örneğin Toshiba laptoplarında “Toshiba Sistem Ayarları” uygulaması aracılığıyla FN tuşu işlevlerini özelleştirebilirsiniz.
Yukarıdaki adımların herhangi biri sorunu çözemezse, laptopunuzun üreticisinin destek ekibi ile iletişime geçebilirsiniz.
Sıkça Sorulan Sorular
Fn tuşuna basmadan Fn tuşunu nasıl kullanırım?
Fn tuşunu Fn tuşuna basmadan kullanmak için klavyenizde bulunan Fn Lock tuşunu değiştirmeniz gerekecek. Bunun için tek yapmanız gereken klavyenizin üzerinde asma kilit sembolü olan tuşu aramak. Bu tuşu bulduktan sonra Fn tuşuna ve Fn Lock tuşuna aynı anda basın. Bu andan itibaren işlevlerini gerçekleştirmek için Fn tuşuna basmak zorunda kalmadan Fn tuşlarınızı kullanabileceksiniz.
FN tuşu olmayan bir klavyeyi Fn tuşu ile kullanmak mümkün mü?
Maalesef bir klavyede Fn tuşu olmadığı sürece Fn tuşunu kullanmanız mümkün değildir. Fn tuşu, klavyenin donanımında özel bir tuş olarak tasarlanmıştır ve klavyenin yazılımı, bu tuşun işlevlerini kontrol eder. Dolayısıyla eğer klavyenizde Fn tuşu yoksa, Fn tuşu işlevlerini kullanmak için alternatif bir çözüm bulmanız gerekebilir.
Bununla birlikte bazı klavyelerde, belirli tuşlar veya tuş kombinasyonları aracılığıyla FN tuşunun işlevlerini gerçekleştirebileceğiniz özellikler bulunabilir. Örneğin, bazı klavyelerde, bir Fn benzeri tuşu (genellikle “Fn” veya “F-lock” olarak etiketlenir) bulunur ve bu tuşa basarak, diğer tuşların alternatif işlevlerini etkinleştirebilirsiniz. Ancak bu özellikler klavyeden klavyeye farklılık gösterir ve Fn tuşunun tam işlevselliğini sağlamayabilirler.
Fn tuşum neden devre dışı?
Fn kilit tuşuna yanlışlıkla basılması durumunda Fn tuşunuz devre dışı bırakılabilir. Fn tuşlarınızın kilitli olup olmadığını kontrol etmek için klavyenizde Fn, F lock veya F Mode tuşunu bulun.
İlgili Yazılar